Zanim przedstawię opis i zdjęcia z Misji BALLOON-SCI-ART-GALLERY chciałbym zaznaczyć, że tekst opracowałem na podstawie opisu tegoż projektu za zgodą Pana dr Marka Ostrowskiego głównego organizatora tej Misji. Bezpośrednie odniesienie do strony projektu https://balloon-sci-art-gallery.pl/pl/
Jest to pierwsza w historii bezpośrednia, ciągła i prowadzona na żywo relacja z przebiegu całej trasy balonowej. Bo czegoś takiego do tej pory nie było. Zdjęcia również starałem się pokazać w artykule chronologicznie, od momentu startu do ladowania balonu.
Pole Mokotowskie dzisiaj to jeden z najważniejszych ogólnodostępnych, centralnie położonych, rekreacyjnych parków Warszawy - Warszawski Central Park, dlatego też misja BALLOON SCI-ART GALLERY rozpoczyna się na stadionie, aby uhonorować tradycje polskiego lotnictwa i 111 rocznicę pierwszych zawodów Gordon Bennetta. Nieprzypadkowo jeden z balonów MisjiB lecących nad miastem pilotuje Bazyli Dawidziuk - dwukrotny uczestnik tych prestiżowych Mistrzostw Świata w lotach na dystans Gordon Bennetta. W 2015 roku razem z pilotem Krzysztofem Zapartem ustanowił rekord Polski w długości lotu 1971km i czasu lotu 69h4 min nie pobity od 1938 r. do czasu kiedy Krzysztof Zapart w USA na polskim balonie pobił na długo rekordową odległość osiągając 3526,06 km tj odległość Warszawa - Kuweit.
Misja BALLOON SCI-ART GALLERY jest dedykowana tym, którzy starają się pokonywać bariery, by wznieść się wyżej – ponad standard, ponad przeciętność, ponad Ziemię. Z okazji 20-lecia naukowo-obywatelskiego autorskiego Projektu Warszawa, 10-lecia Akademii Wiedzy o Mieście (AWoM), 10-lecia Varsavianistyki, a także wplatając się w jubileusz 200-lecia Uniwersytetu Warszawskiego oraz 110-lecia Szkoły Głównej Handlowej oraz 110-lecia Akademii Sztuk Pięknych, odbył się specjalny jednorazowy przelot czterech balonów w locie zespołowym nad aglomeracją Warszawy. Miał on być planowany na rok 2016, ale termin startu i lotu balonów cały czas przesuwały się – wiatry cały czas wiały nie tak jak potrzeba. Ten lot to jedno z największych wyzwań – tak rygorystycznych warunków nie ma nawet podczas zawodów balonowych, a do tego dochodzi przelot nad Warszawą. Ale udało się.
Co prawda głównym celem przelotu to cel badawczy, jednak dla mnie osobiście priorytetem w tych lotach był przelot balonu z pocztą balonową. I to właśnie w balonie SP –BRB miało miejsce w dniu 17.10. 2017 roku. Balon pilotowany przez Romana Bauta - pilota, mechanika i instruktora, wicemistrza Polski 2015 roku, z załogą: dr Marek Ostrowski - szef misji, autor projektu i zdjęć przesyłanych na Ziemię z powietrza, autor wykładu akademickiego i lekcji on-line z powietrza oraz Michał Ostrowski - inżynier odpowiedzialny za ciągłość transmisji na żywo przewiózł te przesyłki w ilości 485 ekonomicznych, 5 poleconych krajowych i 11 ekonomicznych zagranicznych.
Pani Naczelnik Marzanna Czerniec-Zielińska została powiadomiona na kilka godzin przed startem o możliwości lotu balonów w godzinach popołudniowych, ale ostateczne potwierdzenie nastąpiło dopiero godzinę przed wzniesieniem się w powietrze. Zabrała ze sobą przesyłki i przybyła na miejsce startu przekazując worek z przesyłkami Panu dr Markowi Ostrowskiemu, któremu w życiu po drodze chyba jest z baloniarstwem. W 2003 roku na stulecie lotnictwa główny twórca 20 sesji tematycznych panoramy Warszawy Pan Marek Ostrowski zorganizował serię wykładów akademickich na dziedzińcu Uniwersytetu Warszawskiego oraz start dwóch balonów z okazji tej uroczystości. Zaplanowany lot z dziedzińca Uniwersytetu został przełożony z godzin rannych na godziny popołudniowe i odbył się na północ od Warszawy w rejonie Nasielska. Pogoda była wyjątkowo niekorzystna do lotów balonowych. Niestety północny wiatr wyniósłby balon akurat na kierunek lotniska Okęcie, co uniemożliwiło bezpośredni start balonów z tego miejsca. Dokładnie to przedsięwzięcie opisałem w artykule http://epopejabalonowa.pl/millenium/2003-rok/100-lecie-lotnictwa ze względu na przewiezioną wówczas pocztę balonową. Pan Marek Ostrowski był również organizatorem pierwszego zespołowego przelotu balonów nad Tatrami w październiku 2003 r. A myślę, że niech ta passa Panu Markowi pozostanie na nową przygodę z baloniarstwem.
Trochę więcej o autorze misji. Za projekt i jego realizację odpowiada merytorycznie i organizacyjnie twórca projektu – Marek Ostrowski.
Ma duże doświadczenie w każdym z zakresów obejmujących projekt. Od 40 lat zajmuje się profesjonalnie fotografią lotniczą - wykonał m.in. największy cywilny zbiór zdjęć lotniczych Warszawy i Polski. Jest autorem nagradzanych unikatowych naukowo-artystycznych opracowań albumowych m.in. Emocje Odkryć oraz serii albumowych zdjęć lotniczych: Polska z lotu orła (Gea-znaczy Ziemia i Opus Hominis) oraz Tryptyk Warszawski (Spojrzenie Warsa, Oblicze Sawy i Pokolenie Varsovia.pl). Autor wielkich plenerowych wystaw wielkoformatowych zdjęć lotniczych pokazywanych w kraju, a przez placówki dyplomatyczne również poza granicami. Z doświadczeń balonowych: był inicjatorem, organizatorem i uczestnikiem m.in. startu balonu z dziedzińca Uniwersytetu Warszawskiego w 2003 r. oraz wyprawy balonowej nad Tatrami w 2007 r. i innych. Pomysłodawca i uczestnik wyprawy tratwą na 600 km (w tym niedostępnym – granicznym) odcinku rzeki Bug.
Wykładowca akademicki, prowadzi m.in. jeden z najliczniejszych wykładów na warszawskich uczelniach – stworzoną przez niego Varsavianistykę, na którą uczęszcza rokrocznie przeciętnie 600-800 studentów warszawskich uczelni. Jest twórcą projektu naukowo-obywatelskiego: Projekt Warszawa oraz Akademia Wiedzy o Mieście. Twórca koncepcji informacji obrazowej jako zjawiska przyrodniczego kształtującego ewolucję człowieka. Kawaler Krzyża Oficerskiego Orderu Odrodzenia Polski za działalność naukowo-dydaktyczną, tworzenie i promowanie nowoczesnych metod badawczych.
Lot nad Warszawą w ramach projektu BALLOON-SCI-ART-GALLERY to był pierwszy w historii przelot balonów na ciepłe powietrze nad Warszawą, nad samym jej centrum.
To również jednocześnie pierwszy w historii projekt naukowo-edukacyjny połączony nie tylko z bezpośrednią merytoryczną transmisją obrazów na Ziemię, ale równoczesnym odbiorem lekcji on-line przez uczniów szkół podstawowych i średnich wielu szkół i placówek oświatowych i kulturalnych Warszawy, terenu Polski i podobnych ośrodków na kilku kontynentach. Relację z powietrza mogła też odbierać – jako wykład akademicki - kilkuset osobowa grupa studentów Varsavianistyki Uniwersytetu Warszawskiego. I oczywiście liczne grono osób ciekawych świata.
W konsekwencji narodził się nowy format edukacji - prowadzonej na żywo, interdyscyplinarnej, z niedostępnej na co dzień perspektywy. Relacja obrazowa z powietrza prowadzona była z pokładu balonu zajmującego się obserwacjami i badaniem Ziemi. Wyniki drugiego zespołu badawczego zajmującego się badaniem atmosfery zostały zebrane i po analizie zostaną w niedługim czasie przedstawione podczas konferencji na Wydziale Biologii Uniwersytetu Warszawskiego.
Lot przyniósł wiele doświadczeń - badana była techniczna i organizacyjna sprawność transmisji obrazów, interdyscyplinarność i potencjał tematów prac badawczych, jak również możliwości społecznego odbioru i percepcji. Wiosną 2018 r. wykorzystując doświadczenia z tegorocznego lotu, Pan Marek Ostrowski zobowiązał się zrobić kolejny lot nad Warszawą uzupełniając obecne materiały naukowe i edukacyjne o nowe cechy środowiskowe miasta pełnego zieleni. Oby to również było z pocztą balonową.
O godzinie 16,01 wzniósł się pierwszy balon w powietrze. Załogi czterech balonów biorących udział w misji były następujące:
Balon SP-BRB : Zespół Obserwacji I Badania Powierzchni Ziemi
dr Marek Ostrowski - szef misji, autor projektu i zdjęć przesyłanych na Ziemie z powietrza, autor wykładu akademickiego i lekcji on-line z powietrza
Michał Ostrowski - inżynier odpowiedzialny za ciągłość transmisji na żywo
Roman Bauta - pilot, mechanik i instruktor, wicemistrz Polski 2015
Balon SP-BSM : Zespół Badania Atmosfery
Michał Chiliński - rejestracja danych (zawiesiny i aerozole, badania spektralne)
Bohdan Paterczyk - rejestracja danych (zawiesiny i aerozole, cząsteczki biologiczne i fizyczne)
Sławomir Chudzik - pilot balonu
Balon SP-BER : Zespół Obrazowania Przestrzeni I Edukacji
Agnieszka Dąbrowska - doktorantka Wydz. Chemii UW, Varsavianistyka, obrazowa analiza i dokumentacja przestrzeni
Gabriela Komorowska - uczennica gimnazjum
Jakub Bauta - pilot, mistrz Polski 2016
Balon SP-BSD : Zespół Historii i Światowych Tradycji Zawodów Balonowych Na Polu Mokotowskim
Bazyli Dawidziuk - pilot (Mistrz Polski 2014 i wielokrotny członek kadry narodowej pilotów balonowych. Dwukrotny uczestnik prestiżowych zawodów Mistrzostw Świata w lotach na dystans Gordon Bennetta. W 2015 roku razem z pilotem Krzysztofem Zapartem ustanowił rekord Polski w długości lotu 1971 km i czasie lotu 69h 4min nie pobity od 1938r.
Monika Czarnecka - studentka Varsavianistyki.
I tak to wyglądało przed startem, a zgodnie z opisem od pierwszego balonu od lewej strony.
Chcę również pokazać znaki rejestracyjne wszystkich balonów, by nie było jakichkolwiek wątpliwości, jakie balony leciały.
Przygotowania balonów do startu tak wyglądały:
Startowi towarzyszy projekt ruchomej instalacji pt. Klepsydra autorstwa Joanny Tumiłowicz z Wydziału Malarstwa Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie we współpracy z Fundacją "Centrum Edukacji Olimpijskiej".
Wbrew nazwie nie jest to zamknięta forma klepsydry, ale skupiający dynamiczny układ otwarty charakterystyczny dla wielu przestrzeni matematycznych, przyrodniczych, ekonomicznych i społecznych. Uniwersalność modelu w tym przypadku ma równie uniwersalną interpretację.
Młodzi ludzie rozproszeni w otwartej przestrzeni właśnie zaczynają powoli skupiać się. Skupianie powoduje zmianę właściwości gęstniejącej materii i pojawienie się nowych form związków. W tym przypadku skupianie spowodowane jest granicami fizycznymi, ale jeszcze silniejszym czynnikiem skupiającym (ponieważ nie tylko ogniskuje, ale również przyciąga czyli nadaje kierunek) może być również jakakolwiek idea – choćby Varsavianistyki.
Przejście przez ten krytyczny punkt zmienia – to proces morfogenezy, przejść nieciągłych. Symbolicznie szare postacie po przejściu przez kilkuletnie studia stają się motylami, Varsavianistyka powoduje, że inaczej widzimy nasze miasta i nasz potencjał. Moment przeistaczania się jest jednym z najciekawszych elementów wielu procesów, zmianą jakościową zachowania się systemów dynamicznych.
Zainspirowani towarzyszącemu startowi pomysłowi klepsydry postanowiliśmy ruszyć w podniebną wyprawę dokładnie w momencie przejścia przez punkt krytyczny. To jak pierwszy klocek domina…
Balon dotąd połączony jeszcze linami do Ziemi uwalnia się i unosi.
Załadunek poczty balonowej.
Miałem tą przyjemność odbierać bezpośrednią transmisję, a przy tym i zdjęcia na swój komputer, a co za tym idzie jestem w 100% pewny, że to są zdjęcia oryginalne, właśnie wysyłane z balonu nad Warszawą, gdzie w jego koszu, oprócz sprzętu do obrazowania znajdował się prototyp pierwszego polskiego satelity PW-SAT zbudowanego przez studentów Politechniki Warszawskiej. Ale zanim przedstawię te zdjęcia, chciałem pokazać swoje przesyłki, które przeleciały balonem nad Warszawą, a zawierają wkomponowane w koperty obrazy ciekawszych miejsc w stolicy, a rozbiłem to z myślą, ze obrazy przesyłane z balony pokryją się z rysunkami na moich kopertach, wszak nie wiadomo wcześniej było jak ten balon poleci.
Organizatorzy wydali arkusiki na okoliczność lotu nad Warszawą i było to po 10 sztuk każdego rodzaju/wzoru czyli łącznie 30 arkuszy znaczków. Rozdysponowane one były wśród organizatorów, ale dzięki Panu Markowi Ostrowskiemu otrzymałem każdy wzór znaczka (3 razy po 3 znaczki), które poniżej prezentuję. Są to projekty współpracowników Pana Marka Ostrowskiego, a między innymi znaczek z przelotu nad Tatrami projektu własnie głównego organizatora.
Pokazana poniżej koperta oprócz znaczków z arkuszy przedstawia okolicznościowy stempel, który również był przystawiany na przesyłkach wysyłanych przez organizatorów.
Organizatorzy wydali również dwa rodzaje kart pocztowych (dodruk dla odróżnienia ma innego koloru kosze balonów), ale jak widać poniżej i na powyższych przesyłkach są dwie różne daty na stemplu odbiorczym.
Z otrzymanej od Pana A. Głowacza kopii maila wysłanego przez Sci-Art, oraz korespondencji mojej z Pocztą Polską można zamieścić takie wytłumaczenie dat na stemplu odbiorczo-nadawczym:
Lot nad Warszawą (balon nad Warszawą to rzecz niecodzienna i dlatego Poczta współorganizowała tą pocztę) wymagał wielu zgód i odpowiedniego wiatru - to był czynnik decydujący, dlatego tak długo czekaliśmy i wszystko odbyło się z godziny na godzinę. Dlatego nie było specjalnego wydzielonego stoiska Poczty Polskiej, Pani Marzanna Czerniec-Zielińska została powiadomiona na kilka godzin przed startem, że poczta odbędzie się i z którego miejsca startują. Zabrała ze sobą przesyłki, na miejscu odebrała dodatkowe przesyłki przekazane jej przez osoby będące na starcie. Następnie została powiadomiona gdzie lądują, tam też się udała i odebrała worek pocztowy. Tam przesyłki zostały odatowane i ostemplowane w warunkach polowych na tzw. „pace” samochodu. Pan dr Marek Ostrowski był osobą odbierającą i przekazującą worek z przesyłkami, który wśród sprzętu badawczego przeleciał całą trasę.
Ja zwróciłem się w tej sprawie również pod adresem Poczty Polskiej jako współorganizatora lotu.
W dniu 9 listopada 2017 otrzymałem odpowiedź:
................. po uzyskaniu wyjaśnień od pracowników Sklepu Filatelistycznego, którzy odpowiadali za opracowanie przesyłek Poczty Balonowej informuję, iż w dniu 17.10.2017 do czasu zakończenia pracy Sklepu opracowana została tylko część korespondencji. Przesyłki, których pracownik nie zdążył opracować w dniu 17.10.2017 zostały opracowane i wprowadzone do obiegu w dniu 18.10.2017 r.
Podsumowując – można przyjąć z dużym prawdopodobieństwem, że te przesyłki, które były w worku przywiezione na miejsce startu, ostemplowano w dniu 18.10.2017. Przesyłki przygotowane przez Sci-Art i nadane na miejscu startu ostemplowano po locie z datą 17.10.2017 r.
Drugi wzór kartki ze znaczkiem z arkusza, który przeszedł drogę pocztową.
Ale najbardziej cenię i lubię przesyłki, które zawierają autografy organizatorów, członków załogi czy pracowników Poczty Polskiej, którzy opracowują te przesyłki. Poniżej przesyłka z autografem głównego organizatora przelotu nad Warszawą.
Z balonów była prowadzona bezpośrednia transmisja przez sieć internetową i radiową do wybranych odbiorców na całym świecie: placówek naukowych, galerii artystycznych, placówek dyplomatycznych oraz osób prywatnych. Odbiorcami lub obserwatorami transmisji mogło być nawet kilkadziesiąt tysięcy aktywnych odbiorców na wszystkich kontynentach.
Utworzone przez autora misji BALLOON SCI-ART GALLERY nowatorskie projekty naukowo-obywatelskie i akademickie: Varsavianistyka oraz Akademia Wiedzy o Mieście, to wizjonerskie kierunki nauczania, działania naukowe, edukacyjne, kulturowe i społeczne. Inauguracji Akademii Wiedzy o Mieście patronowali i oficjalne wsparli swoim udziałem: Wydział Biologii i Centrum Nowoczesnych Technologii Uniwersytetu Warszawskiego, Szkoła Główna Handlowa, Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie, Biuro Edukacji m.st. Warszawy oraz reprezentacja miasta Coventry (Wlk. Brytania).
Projekt był całkowicie społeczny, realizowany - jak programy Akademii Wiedzy o Mieście - całkowicie honorowo, bez jakichkolwiek dotacji. Daje to poczucie pełnej niezależności i wolności – takich samych, jak odczucia podczas lotu balonem. EMOCJE ODKRYĆ I EMOCJE SPORTOWE.
CELE MISJI:
- przedstawienie roli informacji obrazowej jako zjawiska przyrodniczego, determinującego ewolucję biologiczną, jej udziału w poznawaniu i interpretacji środowiska przez człowieka;
- wskazanie znaczenia roli przygody naukowej i emocjonalnej w inspirowaniu postaw twórczych;
- promocja integracji nauki i sztuki, jako ściśle powiązanych i współpracujących ze sobą poziomów inteligencji: emocjonalnej (definiującej sztukę) i racjonalnej (związanej z wiedzą i nauką);
- symboliczne pokazania historii podboju atmosfery i Kosmosu jako nowej perspektywy poznania Ziemi, a z drugiej strony - drogi w poznawaniu Wszechświata i ich znaczenia w biologicznej ewolucji człowieka;
- budowania nowatorskiej i nowoczesnej formuły marki Warszawy, jako przestrzeni twórczych obywateli oraz idei Varsavianistyki oraz Akademii Wiedzy o Mieście – jako form kreatywnej realizacji;
- pokazanie potencjału autorskiego projektu Warszawskiego Tryptyku Edukacyjnego – łączenia szkolnej i akademickiej wiedzy bez podziału na przedmioty, ale w powiązaniu z lokalnym środowiskiem. To nowatorska formuła edukacji uczenia zagadnieniowego rozwiązywania problemów w przeciwieństwie do przedmiotowego rozpatrywania zagadnień, które powszechnie funkcjonuje w szkole;
- popularyzacja wiedzy oraz prezentacja przestrzeni fizycznej, geograficznej, kulturowej i społecznej widzianej z perspektyw wielu dziedzin nauki i sztuki na przykładzie Warszawy oraz kolejnych przestrzeni zaproponowanych (zainspirowanych) przez współuczestników wydarzenia;
- zainspirowanie i stworzenie sieci międzynarodowej społeczności chętnej do udziału w projekcie i jego dalszym wspólnym rozwijaniu na przykładzie miast, osiedli i lokalnych miejsc pobytu na całym świecie.
Przelot w kierunku północnym nad samym centrum aż po jego krańce pozwolił pokazać podczas przelotu wiele dotąd nieodkrytych, ciekawych i symbolicznych miejsc nieznanych nawet warszawiakom. A jednocześnie pokazał miasto w nowym wymiarze naukowym, artystycznym i obywatelskim.
Głównym wydarzeniem było przesłanie w czasie rzeczywistym do Internetu serii kilkudziesięciu zdjęć niezwyczajnej Warszawy o szczególnych wartościach artystycznych, naukowych wraz z ich interpretacją tłumaczoną od razu na kilkanaście języków. W ten sposób powstawał na oczach odbiorców niezwykły dokument obrazujący najcenniejsze przyrodnicze, historyczne i kulturowe krajobrazy Warszawy. Mimo wielu języków, w których podane będą komentarze do zdjęć, informacja obrazowa pozostanie i tak najbardziej uniwersalnym językiem.
Obrazy były przesyłane na bieżąco w trakcie lotu balonów przez specjalnie zbudowaną własną sieć radiową nad Warszawą do utworzonego centrum operacyjnego na Wydziale Biologii Uniwersytetu Warszawskiego i od razu – bez jakichkolwiek weryfikacji - przekazane do sieci Internetu.
Oznacza to, że obrazy odbierane on-line były dostępne dla wszystkich w jednym momencie na całym świecie. Intencją autora jest, aby były nie tylko biernie odbierane, ale od razu czynnie drukowane i sukcesywnie wywieszane w galeriach artystycznych, laboratoriach instytucji badawczych i uczelni, placówkach dyplomatycznych, salach szkolnych, domach prywatnych, w wielkich miastach i osadach za kręgiem polarnym, oddalonych od cywilizacji stacjach naukowych, w naturze i w przestrzeni publicznej, na wszystkich kontynentach (wzdłuż wiejskich dróg, we wnętrzach kopalni, na statkach lub żaglowcach oceanicznych etc.) tworząc powstającą w jednym momencie wspólną ekspozycję, jednoczącą wszystkich emocjami odkryć. Ekspozycje (setki lokalnych wystaw i prezentacji) powstawałyby w tym samym momencie na całym świecie tworząc unikatową formę wydarzenia. Mimo, że zdjęcia byłyby te same, każda wystawa byłaby indywidualna ze względu na autorską formę ekspozycji i miejsce.
Obrazom emocjonalnej atmosfery miasta naziemnego rejestrowanej na zdjęciach towarzyszyć będą pomiary fizycznej atmosfery ponad miastem.
W czasie przelotu nad Warszawą planowane jest wykonanie i przesłanie również kilkuset pomiarów jakości powietrza (stężenia i składu aerozoli, w tym obecności mikroorganizmów i pyłków roślinnych, rozkładu spektralnego światła, propagacji fal akustycznych) oraz wykonanie dla wybranych obiektów obrazów hiperspektralnych i termalnych. Ich prezentacja i omówienie nastąpi w trakcie jesiennych konferencji.
Centrum naziemnego dowodzenia wyprawą znajdowało się w Laboratorium Informacji Obrazowej Wydziału Biologii UW w Centrum Nauk Biologiczno-Chemicznych. Tu odbierane były zdjęcia wykonywane w czasie lotu. Były one transmitowane do centrum operacyjnego wraz z komentarzami, tu były też podpinane dodatkowe zdjęcia. Tu odbierane są także wyniki pomiarów fizycznych, chemicznych i biologicznych.
Całość prac informatycznych nadzorował Piotr Stępień – twórca całej struktury informatycznej misji naukowej Balloon -SCI-ART-Gallery i bezpośredni operator czuwający nad przebiegiem transmisji.
Najdalej, w Helenowie, szczęśliwie wylądował balon zespołu obserwacji Ziemi wraz oczywiście z przesyłkami, które Pani Marzanna Czerniec-Zielińska odebrała z balonu, gdzie przesyłki zostały odatowane i ostemplowane w warunkach polowych na tzw. "pace" samochodu. Balon lądował o godzinie 17,29 kończąc tym samym całą misję balonową nad Warszawą.
Trasa balonu i lądowanie.
