W dniu 16.VI.1960 roku w czasie trwania XXIX Międzynarodowych Targów Poznańskich odbyły się w Poznaniu drugie zawody balonów wolnych o Puchar Przechodni Międzynarodowych Targów Poznańskich zorganizowane przez Aeroklub Poznański.

Do zawodów zostały zgłoszone następujące balony:
- przez Aeroklub Poznański – balon „Poznań”,
- przez Aeroklub Śląski – balon „Katowice”,
- przez Aeroklub Warszawski – balony „Syrena’ i „Warszawa”.

W porozumieniu z organizatorami tej imprezy i na podstawie zezwolenia Ministerstwa Łączności nr PP 320 z dnia 23 maja 1960 r. , Oddział Poznański Polskiego Związku Filatelistów zorganizował pocztę balonową.

W związku z tym zostały wydane zgodnie z zezwoleniem Urzędu Spraw Wewnętrznych Prezydium Rady Narodowej miasta Poznania Nr USW 11-35/11/60 z dnia 21 maja 1960 r. następujące druki:

1) Nalepki „Przesyłka balonowa” o nominalnej wartości 2 zł, przedstawiające stylizowaną sylwetkę balonu.
   a) Dla balonu „Poznań” w kolorze niebieskim, a napisy „Poznań” 1960 i 2 zł w kolorze czerwonym, nakład 5080 sztuk (254 arkusiki po 20 sztuk), perforowane.
   b) Dla balonu „Katowice” w kolorze zielonym, a napisy „Katowice” 1960 i 2 zł w kolorze czerwonym, nakład 5040 sztuk (252 arkusiki po 20 sztuk), perforowane.
   c) Dla balonu „Syrena” w kolorze pomarańczowym, a napisy „Syrena” 1960 i 2 zł w kolorze niebieskim, nakład 5020 sztuk (251 arkusików po 20 sztuk), perforowane.
   d) Dla balonu „Warszawa” w kolorze wiśniowym, a napisy „Warszawa” 1960 i 2 zł w kolorze niebieskim, nakład 5060 sztuk (253 arkusiki po 20 sztuk), perforowane.

Powyższe cztery rodzaje nalepek wydrukowano sposobem typograficznym na papierze bialym, bezdrzewnym, III klasy, satynowym i gumowanym, formatu A-5, w arkusikach po 20 sztuk. Na marginesie górnym arkusika umieszczony jest napis „Zawody balonowe o puchar MTP Poznań 1960”, a na marginesie dolnym arkusika napis „PZF – Oddział Poznański”. Na prawym marginesie umieszczone są przy poszczególnych rzędach nalepek napisy „5 sztuk, 10 sztuk, 15 sztuk, 20 sztuk”, a na lewym napisy „10 zł, 20 zł, 30 zł, 40 zł”. Arkusiki po wydrukowaniu zostały perforowane liniowo.
Pozostałe w czasie druku nalepek makulatura i próby w ilości 40 arkusików na papierze  gumowanym, częściowa odbitka na papierze niegumowanym i 4 odbitki szczotkowe (inaczej mówiąc odbitka korektorska otrzymywana przez wyklepywanie szczotką papieru położonego na podkład posmarowany farbą) z klisz w kolorze czarnym na papierze niegumowanym oraz 5 klisz cynkowych, zostały przekazane przez Oddział Poznański PZF do Muzeum Poczty i telekomunikacji we Wrocławiu.

2) Koperty białe o nakładzie 8000 sztuk z wydrukowaną na stronie adresowej w lewym dolnym narożniku winietkę pierwszego polskiego znaczka pocztowego i napisem „Zawody Balonowe o Puchar M.T.P. Poznań 16.VI.1960 r. PZF Poznań” – w kolorze czerwonym oraz stylizowanym balonem, którego powłoka symbolizuje datownik sprzed 100 lat, z wkomponowanym napisem „100 lat polskiego Znaczka Pocztowego 1860-1960” – w kolorze niebieskim.

clip

3) Pocztówki o nakładzie 1000 sztuk z identycznym nadrukiem na stronie adresowej jak na kopertach.

7

W myśl zarządzenia Dyrekcji Okręgu Poczty i Telekomunikacji w Poznaniu nr PP 2/60 z dnia 4.VI.1960 do przewozu pocztą balonową zostały dopuszczone ekspresowe  listy i kartki zwykłe, adresowane do odbiorców w kraju lub za granicą, opłacone znaczkami pocztowymi według stawek taryfowych i opatrzone specjalnymi nalepkami z nadrukiem „Przesyłka Balonowa 1960” wartości 2 zł., wydanymi przez Oddział Poznański polskiego związku Filatelistów.

Przesyłki przeznaczone do przewozu poczta balonową nadawane były w Urzędzie Pocztowo-Telekomunikacyjnym Poznań 9 do dnia 15.VI.60 i ostemplowane datownikami okolicznościowymi 100-lecia Polskiego Znaczka Pocztowego i XXIX Międzynarodowych Targów Poznańskich (dla każdego balonu inny datownik), natomiast nalepki „Przesyłka balonowa” zostały unieważnione specjalnym kasownikiem kauczukowym w kształcie rombu z sylwetką balonu i napisem „ Zawody Balonowe o Puchar MTP – Poznań 16.VI.1960” – tuszem fioletowym. Na przewożonych przesyłkach przez poszczególne balony umieszczono odciski kauczukowych stempli w kolorze zielonym z jednowierszowym napisem „Przewieziono balonem „Poznań”, „Katowice”, „Syrena”, „Warszawa”.

Stosowano następujące wyróżniki:
1) Balon „Poznań"  -  2 dat. odb. Srocko 17.6.60.
     a) wyróżnik   * a * z napisem w datowniku "SROCKO K. PIOTRK. TRYB."
     b) wyróżnik   * b * z napisem w datowniku "SROCKO K. PIOTRKOWA TRYB"
2) Tak samo dla balonu" Katowice" - 2 wyróżniki : * a *  i  * b *  .
3) Balon  „Syrena" też dwa wyróżniki ................:   * a *  i  * b *  .
4) Bal  „W  - wa”  jeden dat. odb. dwuobrączkowy bez wyróżnika.
Wszystkie przewiezione przesyłki zostały ponumerowane. Ogółem nadano i przewieziono 13798 przesyłek w tym: balonem „Poznań” 3524, balonem „Katowice” 3396, balonem „Syrena” 3414, Balonem „Warszawa” 3464.

Do zawodów o puchar MTP wystartowały wszystkie balony w dniu 16.VI.60 r. między godziną 8,30 a 9,00 z boiska sportowego Wojewódzkiego Komitetu kultury Fizycznej w Poznaniu zabierając worki z pocztą.

Balon „Poznań” pilotowany przez inż. Stefana Makne i obsługę inż. Zbigniewa Laszkiewicza i Wojciecha Szczepańskiego wylądował o godzinie 15,30 w Srocku koło Piotrkowa Trybunalskiego, przelatując 208 km i zajmując I miejsce. Worek z pocztą został dostarczony do Urzędu Pocztowo-Telekomunikacyjnego Srocko, skąd po ostemplowaniu przesyłek z datą 17.06.60 wysłano jako przesyłki ekspresowe w dalszą drogę pocztą.

zabkopwana poznancieta poznan

Balon „Katowice” pilotowany przez Floriana Musioła i obsługę Marię Michalik i Józefa Zycha wylądował  o godzinie 14,45 w Mierzączce (poczta Dłutów pow. Łask), przelatując 189 km i zajmując II miejsce. Worek z pocztą został dostarczony do Urzędu Pocztowo-Telekomunikacyjnego Dłutów k/Pabianic, skąd po ostemplowaniu z datą 16.6.60 wysłano jako przesyłki ekspresowe w dalsza drogę pocztą.

zabkowana katowicecieta katowice

Balon „Warszawa” pilotowany przez inż. Stanisława Mosicę oraz obsługę Jana Gawędzkiego i Janusza Krasickiego, wylądował o godzinie 12,05 w Korzeniewie pow. Kalisz, przelatując 100 km i zajmując III miejsce. Worek z pocztą został doręczony do Urzędu Pocztowo-Telekomunikacyjnego Korzeniew, skąd po ostemplowaniu z datą 17.6.60 r. wysłano jako przesyłki ekspresowe w dalsza drogę pocztą.

zabkowana warszawacieta warszawa

Balon „Syrena” pilotowany przez prof. Franciszka Janika wylądował o godzinie 11,47 w Zbiersku pow. Kalisz przelatując 96 km i zajmując IV miejsce. Worek z pocztą został doręczony do Urzędu Pocztowo-Telekomunikacyjnego Zbiersk, skąd po ostemplowaniu z datą 17.6.60 wysłano jako przesyłki ekspresowe w dalszą drogę pocztą.

zabkowana syrenacieta syrena

 

Jaśniejsze tła nalepek

 

8

 

9

 

10

 

proba szczotkowa czarna

 

Nalepka do przesyłek używana podczas II Zawodów Balonowych Wolnych w 1960 r.
Próba szczotkowa czarna . Sprawdzanie drukarskie poprawności formy, kształtu rysunku
przed ostatecznym drukiem.

 

 

 Seria prób w odmianach kolorów.

Sporządzono próby arkuszowe na papierze gumowanym w kolorach odmiennych niż  definitywne dla nalepek. Po 3 rodzaje dla każdego balonu:                  
a) dla bal "Poznań" : j. zielona, wiśniowa i pomarańczowa,b) dla bal " Katowice": niebieska, wiśniowa i pomarańczowa,
c) dla bal " W - wa " :   niebieska, j. zielona i pomarańczowa,
d) dla bal " Syrena " : niebieska, j. zielona i wiśniowa.

proba zielona syrenaproba czerwona syrenaproba niebieska katowiceproba pomaranczowa poznan

 

proba zielona warszawa

arkusik poznan

arkusik katowice

arkusik warszawa

Arkusz nalepek balonu "Syrena" z przesunięciem koloru niebieskiego.

arkusik syrena

Przesyłki balonu "Poznań" z wyróżnikiem "b" na stemplu odbiorczym.

kartka poznan

list poznan

kartka katowice

list katowice

kartka warszawa

list warszawa

kartka syrena

list syrena

Przesyłka balonu "Poznań" z wyróżnikiem "a" na datowniku odbiorczym.

202 str

Przesyłka balonu "Katowice" z wyróżnikiem "a" na stemplu odbiorczym.

wyroznik a dla balonu katowice

proba katowice karminowaz arkusika balonu "Katowice" w kolorze karminowym.

 

 

 

 

Przesyłka dla balonu "Syrena" z nalepką posiadającą przesuniecie koloru niebieskiego.

zbiersk b 1960

Przesyłka balonu "Syrena" z wyróżnikiem "a" na stemplu odbiorczym.

clip 1

Usterka w nalepce balonu "Poznań". Biały pas wzdłuż nalepki, który usunął również literę "B" w "BALONOWA" i "R" w "PRZESYŁKA".

clip 3

Próba nalepek balonów "Katowice" i "Warszawa".

clip 5

Fantazja filatelistów.

1

2

3

4

Koperta polecona "Balon Warszawa" 1960 r. z serią 1000-lecia. Jedna z nielicznych przesyłek balonowych z tego okresu - regulamin nie dopuszczał w tym czasie przesyłek balonowych poleconych.

5

Przesyłka balonowa z błędem w nadruku "Express"

6

 

Uszkodzone „P” w „PRZESYŁKA” na nalepkach czterech kopert różnych balonów.

 

11

 

12

 

13

 

14

 

Chmurka (kółeczko) w nalepce po lewej stronie napisu "SYRENA", a poniżej powiększony skan tej usterki.

 

15

 

16

 

Chmurka (kółeczko) w nalepce po lewej stronie napisu "KATOWICE", a poniżej powiększony skan tej usterki.

 

17

 

18

 

Kropka nad "C" w napisie nalepki "KATOWICE", a poniżej powiększony skan tej usterki.

 

19

 

20