Bardzo miłą niespodziankę sprawili nam aerofilatelistom organizatorzy leszczyńscy, którzy w dniu 1 stycznia 2010 roku w pięknej zimowej scenerii zorganizowali w Lesznie POCZTĘ BALONOWĄ upamiętniającą 150 rocznicę wprowadzenia do obrotu pierwszego polskiego znaczka pocztowego.
Taka noworoczna poczta została w Polsce po raz pierwszy przewieziona balonem i jak widać nie tylko w miesiącach letnich można kontynuować tak wspaniałą tradycję, jaką jest przewóz poczty balonem. Także w imieniu wszystkich aerofilatelistów składam wielkie dzięki organizatorom tej poczty balonowej, a której to byli: Komitet Organizacyjny, Aeroklub Leszczyński, Oddział Rejonowy Centrum Poczty w Lesznie oraz Koło Miejskie PZF w Lesznie.
Regulamin przewozu poczty balonowej zatwierdzony został przez Centralę Centrum Poczty Wydział Usług Filatelistycznych w dniu 16 listopada 2009 roku.
Do przewozu „Pocztą Balonową” zostały dopuszczone listy priorytetowe i ekonomiczne, krajowe i zagraniczne, zwykłe i polecone oraz kartki pocztowe opłacone zgodnie z obowiązującymi cennikami za usługi pocztowe w obrocie krajowym i zagranicznym, zarówno opatrzone specjalnymi nalepkami wydanymi przez Komitet Organizacyjny, jak też bez tych nalepek.
Lot nie był łatwy – najpierw na start nie pozwalała pogoda, potem załoga zmagała się opornym palnikiem, wreszcie Pani Ewie Prawickiej złamały się okulary. I to wyczerpało już zapas pecha na jeden dzień.
Ekipa balonu „Mróz” z Ewą Prawicką-Linke na czele, filateliści i pracownicy Poczty Polskiej już od południa czekali pod halą Trapez na wyklarowanie się warunków. Te się jednak wyklarować nie chciały. Cały czas padał śnieg. Śnieg to dla nas jak deszcz, nie można latać – mówiła Prawicka – poza tym jest bardzo niska podstawa chmur, na poziomie 150 metrów.
Po 13.00 już właściwie zrezygnowano z lotu, filateliści z baloniarzami umówili się na niedzielę. Jednak po kilku minutach pani pilot zdecydowała, że jednak wystartuje. Przestało padać i się przejaśnia – powiedziała, choć przyznała, że jeszcze w takich warunkach nie latała. Rozwijanie powłoki sprawiło, że pod Trapez przyszło wielu spacerowiczów. Kiedy balon był już do połowy napełniony okazało się, że jeden z palników nierówno pracuje. Usterkę spowodował zapewne śnieg, ponieważ po chwili udało się ją usunąć.
Łącznie przygotowano do przewozu balonem 860 przesyłek, w tym:
- przesyłek poleconych 241 szt., z tego:
- krajowych 233 szt., w których 28 szt. było priorytetowych i 205 szt. ekonomicznych,
- zagranicznych 8 szt., w których 3 szt. były priorytetowe i 5 szt. ekonomicznych;
- przesyłek zwykłych 619 szt., z tego:
- krajowych 537 szt., w których 48 szt. było priorytetowych i 489 ekonomicznych,
- zagranicznych 82 szt., w których 25 było priorytetowych i 57 ekonomicznych.
Przesyłki zostały ponumerowane, ostemplowane datownikiem okolicznościowym z hasłem „150 lat pierwszego polskiego znaczka pocztowego 01.01.2010 Leszno 1”, a listy polecone dodatkowo oklejone okolicznościową podlepką nalepki R.
Po opracowaniu przesyłek sporządzono odsyłkę listową z kartą, którą pracownicy Urzędu Pocztowego nr 1 w Lesznie naczelnik Ewa Kożuchowska oraz asystent Katarzyna Henczak wydały członkowi załogi balonu Lechowi Woźnemu.
Pan Lech Woźny otrzymał upoważnienie do czynnego udziału w Poczcie Balonowej. Dokument ten uprawniał do odbioru ładunku pocztowego zawierającego przesyłki filatelistyczne celem przewiezienia pocztą specjalną oraz do przekazania pracownikom najbliższego czynnego urzędu pocztowego.
Start balonu SP-BCM „Mróz” pilotowany przez Ewę Prawicką - Linkę z członkiem załogi na pokładzie Lechem Woźnym nastąpił o godzinie 13.46 z terenu przy Hali Trapez w Lesznie w kierunku południowym.
Odprawa poczty specjalnej odbyła się w obecności filatelistów Koła Miejskiego PZF w Lesznie z prezesem Edmundem Jankowskim, prezesa Koła Miejskiego PZF w Śremie pana Włodzimierza Bobrowskiego, przedstawiciela Oddziału Rejonowego Centrum Poczty w Lesznie pana Sławomira Tomków, mediów regionalnych i lokalnych oraz licznie zgromadzonej publiczności.
Opracowywaniem przesyłek filatelistycznych przeznaczonych do przewozu pocztą specjalną zajmowali się: Katarzyna Henczak, Lech Woźny, Sławomir Tomków, Katarzyna Wojtyniak- pracownik CP ORJ w Lesznie oraz Ewa Kożuchowska.
Na specjalnie zorganizowanym stoisku filatelistycznym przez UP Leszno 1 w dniu 1 stycznia 2010 roku w Urzędzie Pocztowym nr 3 przy ul. Westerplatte w Lesznie można było uzyskać odcisk datownika okolicznościowego o treści „150 lat pierwszego polskiego znaczka pocztowego” oraz wysłać przesyłki pocztą specjalną.
Obsługą stoiska filatelistycznego zajmowali się pracownicy UP Leszno 1: Katarzyna Henczak i Ewa Kożuchowska.
Panie: Ewa Kożuchowska i Katarzyna Henczak przygotowują worek z przesyłkami.
Dwa zdjęcia organizatorów poczty balonowej. Zdjęcie pierwsze przedstawia następujące osoby: R.Kycler;
W. Bobrowski z żoną; K. Henczak; L. Woźny; E. Kożuchowska; Zdzisław Płóciniczak; Edmund Jankowski.
Zdjęcie drugie przedstawia osoby: Feliks Zielnik; Roman Kycler; Edmund Jankowski; Ewa Kożuchowska;
Bobrowski Włodzimierz z żoną; Lech Woźny; Ewa Prawicka-Linke; Katrzyna Henczak; Mieczysław Cholewa - obsługa balonu; M. Śniadek - obsługa balonu;D. Nyczke.
Dzięki uprzejmości regionalnemu radiu „Elka” i „Panoramie Leszczyńskiej” otrzymałem bardzo dużo zdjęć udokumentowujących przewóz poczty balonowej.
Start balonu SP-BCM „Mróz” pilotowany przez Ewę Prawicką - Linkę z członkiem załogi na pokładzie Lechem Woźnym nastąpił o godzinie 13.46 z terenu przy Hali Trapez w Lesznie w kierunku południowym. Lot balonu trwał około 40 minut i balon wylądował w okolicy powiatu górowskiego.
Przewieziony ładunek pocztowy został przekazany przez upoważnionego członka załogi balonu Lecha Woźnego do najbliższej miejsca lądowania balonu placówki pocztowej, którą był Urząd Pocztowy 56-200 Góra Śląska.
W placówce pocztowej przesyłki podlegały dalszemu opracowywaniu poprzez: przystawienie odcisku datownika dziennego z nazwą: GÓRA ŚLĄSKA 02.01.10.10, z inicjałami AN między dwoma gwiazdkami oraz przystawieniu odcisku pieczątki z nazwą balonu, którym zostały przewiezione o treści: ”PRZEWIEZIONO BALONEM SP-BCM „Mróz”, pilot: Ewa Prawicka–Linke, członek załogi: Lech Woźny”.
Autorem projektu datownika okolicznościowego jest Sławomir Tomków. Datownik przedstawia napis: „150 lat pierwszego polskiego znaczka pocztowego 01.01.2010 Leszno 1”. Grafika datownika nawiązuje do wizerunku znaczka „Polska nr 1”.
Wydawnictwa okolicznościowe wydane przez Koło Miejskie PZF w Lesznie i Centrum Poczty Oddział Rejonowy w Lesznie:
1. Nalepka okolicznościowa z widokiem balonu na tle leszczyńskiego ratusza i panoramą Warszawy z XIX wieku w tle arkusza. Nalepki wydane w arkusikach po 4 szt., w nakładzie 2000 sztuk. przygotowane wg projektu: Edmunda Jankowskiego i Lecha Woźnego.
2. Okolicznościowa podlepka nalepki R wydana w ilości 1000 sztuk z hasłem „POCZTA BALONOWA” i rysunkiem przedstawiającym projekt datownika okolicznościowego oraz pustym polem, na którym umieszczano nalepkę polecenia z kodem kreskowym. Projekt podlepki przygotował Sławomir Tomków.
Projekt wstępny arkusika balonowego.
3. Okolicznościowa koperta beznominałowa wydana w nakładzie 500 szt. Projekt koperty przygotowali: Edmund Jankowski i Lech Woźny, opracowanie graficzne Zbigniew Włodarczak.
Na kopercie umieszczono list z „trójką” znaczków „Polska nr 1” wysłany z Warszawy do Rosji. Znaczki „Polska nr 1” zostały unieważnione kasownikiem numerowanym koloru czarnego składającym się z czterech współśrodkowych obrączek otaczających numer „1”. Numer „1” przydzielony był głównemu Urzędowi Pocztowemu w Warszawie. List został również ostemplowany stemplem rosyjskim koloru czerwonego z nazwą urzędu nadawczego Warszawa w języku rosyjskim i datą bez roku podaną zgodnie z kalendarzem juliańskim przedzieloną poziomą kreską: dzień”15” i miesiąc „2”. Data na tych stemplach podawana była zgodnie z kalendarzem rosyjskim (juliańskim), co oznaczało dwanaście dni później w stosunku do kalendarza polskiego (gregoriańskiego). Stemple te stanowiły uzupełnienie kasowników numerowanych.
4. Okolicznościowa kartka beznominałowa wydana w nakładzie 1000 sztuk. Projekt kartki przygotowali: Edmund Jankowski i Lech Woźny, opracowanie graficzne Agata Borowiec.
Na karcie umieszczono „czwórkę” pierwszego polskiego znaczka pocztowego, wprowadzonego do obiegu 1 stycznia 1860 roku Cyrkularzem nr 13 Zarządu Okręgu Pocztowego Królestwa Polskiego z 14 grudnia 1859 roku.
Znaczek „Polska nr 1” przedstawia herb Królestwa Polskiego z wizerunkiem rosyjskiego orła dwugłowego, ale na jego piersi zamiast herbu św. Jerzego (na znaczku rosyjskim) znajduje się orzeł polski. Orzeł jest bardzo słabo widoczny ze względu na zaniechanie zastosowania techniki wytłaczania. Na znaczku poniżej owalu zaokrąglonym łukiem podany jest (w języku polskim) ciężar listu i wartość: „ZA ŁÓT KOP: 10”. Motyw znaczka zawiera cztery narożnikowe trójkątne pola, w każdym z nich znajduje się białe, ukośne położenia cyfry „10”.
Zgodnie z oficjalnym zarządzeniem rządu nowy polski znaczek został wprowadzony 1 stycznia 1860 roku. Wypadało to w niedzielę, kiedy wszystkie urzędy pocztowe w Polsce były zamknięte, co oznacza, że pierwsze polskie znaczki można było kupować i naklejać na listy w poniedziałek 2 stycznia 1860 roku.
Znaczek przeznaczony był do frankowania listów wysyłanych wewnątrz Królestwa Polskiego oraz do Rosji i nie mógł stanowić opłaty za listy wysyłane poza te granic. Listy do Rosji musiały mieć stempel urzędu nadawczego w języku rosyjskim.
Pomiędzy trzema potęgami – Rosją, Austrią i Prusami częściowa autonomia Królestwa Polskiego była z góry skazana na upadek. Skutki powstania z 1863 roku były dla Polski fatalne. Nieustabilizowana sytuacja sprawiła, że władze St Petersburga przedsięwzięły polityczne środki w celu ponownej rusyfikacji administracji tych ziem. Oznaczało to zlikwidowanie wielu polskich praw, między innymi do organizowania swojego własnego systemu pocztowego.
Znaczek został wycofany z obiegu 1/13 kwietnia 1865 roku, a na jego miejsce wprowadzono ponownie znaczki rosyjskie, zgodnie z Dekretem wydanym w okólniku nr 1 Pocztowej Administracji Królestwa Polskiego z dnia 22 stycznia/3 lutego 1865 roku. (Historia znaczka, kasownika numerowanego oraz stempli na podstawie publikacji: M.A. Bojanowicz, R.D.P.: Królestwo Polskie Polska Nr 1 na tle historii Poczty, 1993, Dyrekcja Okręgu Poczty w Poznaniu, Muzeum Poczty i Telekomunikacji we Wrocławiu, Oficyna Wydawnicza ATENA).
Przesyłka balonowa nr 0578 na kartce okolicznościowej bez nalepki.
Przesyłka balonowa priorytetowa nr 0579 na kartce okolicznościowej z nalepką.
Przesyłka balonowa zwykła nr 0011 na kartce okolicznościowej z nalepką, z autografami członków załogi.
Przesyłka balonowa zwykła 0576 na kopercie okolicznościowej z nalepką.
Przesyłka balonowa priorytetowa 0575 na kopercie okolicznościowej z nalepką.
Przesyłka balonowa polecona 0570 na kopercie okolicznościowej z nalepką.
Przesyłka balonowa zwykła 0574 na kopercie okolicznościowej bez nalepki.
Moje prywatne trzy koperty, które zostały przewiezione balonem.
Cały arkusik na przesyłce balonowej nr 0580 poleconej, priorytetowej.
I tu powinien być pokazany Pierwszy polski znaczek - Polska nr 1, ale pomyślałem, że numizmat z tym znaczkiem, ze stemplem lustrzanym w czystym srebrze wykonany, nie ujmie jakości i wartości artykułu. Załączony do numizmatu certyfikat jest gwarancją autentyczności, jakości i satysfakcji.
Pierwszy polski znaczek pocztowy wprowadzono do obiegu 1 stycznia 1860 r. Wydany przez Komisję Rządową Przychodów i Skarbu Królestwa Polskiego za zezwoleniem ówczesnego namiestnika księcia Gorczakowa ale bez porozumienia z władzami carskimi w Petersburgu. Dopiero po wydaniu został on zaakceptowany cyrkularzem z dnia 4/16 marca 1860 roku przez Główny Zarząd Pocztowy. Znaczek był w obiegu ponad 5 lat i był drukowany na wielu rodzajach papieru oraz przy użyciu wielu gatunków farb w kilku nakładach. Klisze do drukowania sposobem typograficznym wykonał na polecenie Komisji Rządowej Przychodu i Skarbu Królestwa Polskiego grawer Banku Polskiego Henryk Majer w roku 1859. Druk znaczka powierzono zakładowi rządowemu tzw. Fabryce Stempla z siedzibą w Warszawie. Znaczki drukowano w arkuszach po 100 sztuk tworzących 4 bloki po 25 znaczków każdy. Bloki rozdzielono marginesem o szerokości 8-9 mm, a odstęp między znaczkami wynosił 2 mm. Ząbkowanie znaczka ramowe 11 i 1/2 - 12 i 3/4, powstałe w wyniku używania kiepskiej jakości maszyny dziurkującej.
