W roku 1969 poczta balonowa została zorganizowana w czasie trwania XXXVIII Międzynarodowych Targów Poznańskich.


W dniu 21.VI.1969 r. odbył się w Poznaniu lot balonem „SP-BZD Katowice” z okazji XXV-lecia PRL przygotowany przez Aeroklub Poznański.


Zarząd Oddziału Wojewódzkiego PZF w Poznaniu, w porozumieniu z Aeroklubem Poznańskim zorganizował pocztę balonową na podstawie uzyskanego zezwolenia Ministra Łączności, nr PRK – 40 z dnia 26.4.1969 r. w związku z powyższym Zarząd Oddziału Wojewódzkiego PZF w Poznaniu wydał:


- Pocztówki dla poczty balonowej. Do wykonania pocztówek użyto białego kartonu 180 g. Na stronie adresowej pocztówek w lewym dolnym narożniku wydrukowano stylizowany kontur granic Polski – w kolorze biało-czerwonym, umieszczając w środku napis „XXV PRL”. Pod rysunkiem umieszczono napisy „Lot balonowy z okazji XXV-lecia PRL – Poznań 17.VI.1969” oraz metryczkę „PZF Poznań 21/69 n. 10000” – w kolorze fioletowym. W prawym dolnym narożniku wydrukowano w ramce napis „Ekspres Pocztą Balonową” – w kolorze czerwonym. Pocztówki wydrukowano w nakładzie 10000 sztuk, z czego sprzedano 9015 sztuk.

clip 2

- Nalepki balonowe wydrukowane sposobem typograficznym, na papierze znaczkowym, podgumowanym w arkusikach po cztery sztuki z przywieszkami, nieząbkowane w nakładzie 20000 sztuk (5000 arkusików). Cały nakład nalepek został rozsprzedany. Ramkę arkusików balonowych wydrukowano w kolorze pomarańczowym, na której umieszczono: - u góry napis „XXXVIII Międzynarodowe Targi Poznańskie”, - u dołu „Lot balonowy z okazji XXV lecia PRL” oraz metryczkę „PZF 20/69 Poznań 5000 ark.” – w kolorze białym. Na nalepkach umieszczono sylwetkę pawilonu centralnego MTP i u góry napis „Przesyłka balonowa 1969” – w kolorze niebieskim. W lewym górnym narożniku nalepek umieszczono emblemat MTP, a u dołu napis „3 zł. Zbiórka na PZF” w kolorze czerwonym, natomiast w prawym górnym narożniku stylizowaną sylwetkę balonu w kolorze niebieskim i pomarańczowym, do balonu przyczepiono flagę biało-czerwoną.

arkusik prl

Obok nalepek umieszczono:
a) w górnym rzędzie po prawej stronie nalepek przywieszki: 1) ze stylizowanym konturem granic Polski, w kolorze biało-czerwonym, z umieszczonym w środku rysunku napisem „XXV PRL” a pod rysunkiem lata „1944 – 1969” – w kolorze niebieskim, 2) z szachownicą (emblemat polskiego lotnictwa) w kolorze biało-czerwonym oraz napisami u góry lata „1919 – 1969” u dołu „50 lat Polskiego Sportu Lotniczego” -  w kolorze niebieskim,
b) w górnym rzędzie po lewej stronie nalepek przywieszki: 1) ze stylizowaną różą i napisem „lecie” w kolorze czerwonym oraz napisem „XXV PRL” w kolorze niebieskim, 2) z emblematem Aeroklubu Poznańskiego (na tle biało-czerwonej szachownicy – niebieska sylwetka stylizowanego samolotu i białe litery „A i P”) oraz u dołu napisem „50 lat” w kolorze czerwonym, „Aeroklubu Poznańskiego” w kolorze niebieskim.

Próba albo brak jednej z barw, która w połączeniu ze złotą może dać właściwy odcień pomarańczowy. Przyjmijmy ten arkusik jako próbę barwy tła lub błędnodruk.

clip 6

Komplet nalepek z przywieszkami w różnych układach w jakich mogą znależć się przesyłki balonowe:

1

clip 30

clip 31

clip 32

clip 33

clip 34

clip 35

clip 36clip 37

clip 38clip 39

clip 40clip 41

clip 42clip 43clip 44clip 45

W myśl zarządzenia DOPIT w Poznaniu Nr PP. 406 z 2 V. –  do przewozu balonem zostały dopuszczone zwykłe ekspresowe listy i kartki pocztowe adresowane do odbiorców w kraju lub za granicą, opłacone znaczkami pocztowymi według normalnych stawek taryfy pocztowej i opatrzone specjalnymi nalepkami balonowymi wydanymi przez Oddział Wojewódzki PZF w Poznaniu z napisem „Przesyłka Balonowa 1969” w cenie 3 zł za sztukę. Przesyłki przeznaczone do przewozu balonem nadawane były w Urzędzie Pocztowo-Telekomunikacyjnym Poznań 9 lub przesłane pocztą pod tym adresem. Znaczki na wszystkich przesyłkach przeznaczonych do przewozu balonem zostały ostemplowane datownikiem okolicznościowym XXXVIII MTP w kształcie koła, przedstawiającym w środku sylwetkę pawilonu centralnego MTP oraz napisem „XXXVIII Międzynarodowe Targi Poznańskie Poznań 2 * 17.VI.1969 – Internacja Foiro En Poznań”.


Nalepki balonowe unieważniono specjalnym stemplem kauczukowym w kolorze fioletowym w kształcie koła z napisem „Przewieziono balonem SP-BZD Katowice Poznań 17.VI.1969”. W środku stempla umieszczono rysunek przedstawiający stylizowana sylwetkę balonu.


Wszystkie przesyłki balonowe zostały ponumerowane kolejno numeratorem.


Ogółem nadano i przygotowano do przewozu 9778 przesyłek balonowych.


Planowany na dzień 17.VI.1969 start balonu „SP-BZD Katowice” nie odbył się z przyczyn technicznych i został przełożony na dzień 21.VI. W związku z powyższym wszystkie przesyłki balonowe zostały dodatkowo ostemplowane kauczukową pieczątką z dwuwierszowym napisem „ Z przyczyn technicznych start balonu odbył się 21 czerwca 1969 r.” – w kolorze fioletowym.


W dniu 21 czerwca 1969 roku o godzinie 15,15 wystartował balon „SP-BZD Katowice” z boiska sportowego przy ul. Olimpijskiej w Poznaniu, zabierając dwa zaplombowane worki pocztowe zawierające razem 9778 przesyłek balonowych.
Balon „SP-BZD Katowice” pilotowany przez inż. Zbigniewa Laszkiewicza i Mieczysława Czempińskiego z Aeroklubu Poznańskiego wylądował o godzinie 16,45 w Pętkowie koło Środy Wlkp. Przedwczesne lądowanie balonu nastąpiło z powodu złych warunków atmosferycznych.


Worki z przesyłkami balonowymi zostały dostarczone do Urzędu Pocztowo-Telekomunikacyjnego Środa Wlkp. Skąd po ostemplowaniu przesyłek datownikiem pocztowym z datą 21.6.69 godz. 17,00 wysłano jako przesyłki ekspresowe w dalsza drogę pocztową. 
    

Przesyłki balonowe w różnym układzie nalepek.

kartka 1

kartka 2

kartka 3

kartka 4

4

Akusik balonowy na przesyłce przewiezionej balonem.

clip 3

clip 4

46

2

5

6

 

Poniższe kartki, które posłużyły dla poczty balonowej były wykonane techniką drzeworytu, nie były oficjalnym wydawnictwem Poczty Polskiej ani PPF Ruch. Kartki te były rozprowadzane w Poznaniu w latach 60-tych jako papeteria w sklepach papierniczych i kioskach. Był to wyrób spółdzielczo - rzemieślniczy. Były wykorzystywane przez turystów na przesyłki pamiątkowe i filatelistów do tworzenia przesyłek okolicznościowych, w tym do poczt specjalnych. Przedstawiały różne widoki Poznania - Iglicę targową jak na skanie, Ratusz, Operę, Katedrę. Filateliści mieli kontakty z autorem tych drzeworytów i odbijali na swoje potrzeby na kartonikach te drzeworyty, które później trafiały do kasowań okolicznościowych i poczt specjalnych. Spotyka się głównie odbitki w kolorze czarnym ale są podobne kartki w kolorach brązowym, niebieskim i zielonym. Kartki jak niżej w z różnych układach nalepek.

 

47

 

48

 

49

 

50