Balon "Syrena" przed zawodami.
Dnia 20 czerwca 1964 roku z okazji XXXIII Międzynarodowych Targów Poznańskich odbyły się w Poznaniu VI Zawody balonów wolnych o puchar przechodni Dowódcy Lotnictwa Operacyjnego, zorganizowane przez Aeroklub Poznański.
Do zawodów zostały zgłoszone następujące balony:
- balon „SP - BZA SYRENA”,
- balon „SP – BZA Poznań”,
- balon „SP – BZD Katowice”,
- balon „SP – BZE Polonez”.
W porozumieniu z Aeroklubem Poznańskim i na podstawie zezwolenia Ministerstwa Łączności nr PP-320 z dnia 5.V.1964, Zarząd Oddziału Wojewódzkiego PZF w Poznaniu zorganizował „Pocztę balonową”.
W związku z tym zostały wydane przez Zarząd Oddziału Wojewódzkiego PZF w Poznaniu:
1) nalepki balonowe – zgodnie z zezwoleniem nr 11/64W. z 8.V.64 Komisji Wystaw i Imprez Filatelistycznych Zarządu Głównego PZF i decyzją Urzędu Spraw Wewnętrznych Prezydium Rady Narodowej miasta Poznania nr USW. II-27/12/64 z 30.V.64 r.
Nalepki przedstawiają stylizowaną sylwetkę balonu, jego nazwę i napisy „Przesyłka balonowa 1964” oraz wartość nominalną „3 zł”,
- dla balonu „Syrena” – tło w kolorze czerwonym, sylwetka balonu i napisy oraz wartość nominalna w kolorze czarnym, w nakładzie 16260 sztuk, nieząbkowane (613 arkusików po 20 sztuk),
- dla balonu „Poznań” – tło w kolorze jasnoniebieskim, sylwetka balonu i napisy oraz wartość nominalna w kolorze czarnym, w nakładzie 16240 sztuk, nieząbkowane (812 arkusików po 20 sztuk),
- dla balonu „Katowice” – tło w kolorze jasnozielonym, sylwetka balonu i napisy oraz wartość nominalna w kolorze czarnym, w nakładzie 16380 sztuk, nieząbkowane (819 arkusików po 20 sztuk),
- dla balonu „Polonez”- tło w kolorze czerwonolila, sylwetka balonu i napisy oraz wartość nominalna w kolorze czarnym, w nakładzie 16140 sztuk, nieząbkowane (807 arkusików po 20 sztuk).
Powyższe nalepki wydrukowano sposobem typograficznym na papierze znaczkowym, gumowanym, formatu A-5, w arkusikach po 20 sztuk. Na górnym marginesie umieszczono napis: „Zawody Balonowe z okazji XXXIII M.T.P. Poznań-1964”, na dolnym marginesie arkusika napis „PZF-Poznań – zew. 11/64 n. 16.000”.
Powstała w czasie druku nalepek makulatura oraz klisze zostały komisyjnie unieważnione i zniszczone,
2) koperty dla poczty balonowej, zgodnie z zezwoleniem nr 10/64 z 8.V.64 Komisji Wystaw i Imprez Filatelistycznych Zarządu Głównego PZF.
Do nadruku użyto kopert białych z papieru bezdrzewnego, na których wydrukowano na stronie adresowej w lewym dolnym narożniku winietkę przedstawiającą białą stylizowaną sylwetkę balonu na niebieskim tle, rok „1964”, emblemat MTP i napisy: „Zawody Balonowe z okazji XXXIII M.T.P. – Poznań” w kolorze czerwonym.
Poza tym na kopertach wydrukowano także w kolorze czerwonym przerywaną ramkę z wkomponowanym napisem „Ekspres poczta balonową” oraz w kolorze niebieskim z lewej strony u dołu napis „PZF – Poznań – zezw. 10/64 n. 40.000”.
Koperty wydrukowano w nakładzie 39376 sztuk.
Nalepki i koperty balonowe projektował prof., Jan Olejniczak z Poznania.
W myśl zarządzenia Dyrekcji OPiT w Poznaniu nr PP 2/64 z 20.V.64 do przewozu pocztą balonową zostały dopuszczone ekspresowe listy i kartki zwykłe adresowane do odbiorców w kraju lub za granicą, opłacone znaczkami pocztowymi wg normalnych stawek taryfy pocztowej i opatrzone specjalnymi nalepkami z napisem „Przesyłka balonowa 1964” wartość 3 zł, wydanymi przez Oddział Wojewódzki PZF w Poznaniu.
Przesyłki do przewozu pocztą balonową nadawane były w UPT Poznań 9 lub przesyłane pocztą w opłaconych listach pod adresem tego urzędu.
Wszystkie przesyłki zostały ostemplowane okolicznościowymi datownikami XXXIII MTP z datą 20.V.64 (dla każdego balonu innym datownikiem). Nalepki „Przesyłka Balonowa” zostały unieważnione specjalnym okrągłym kasownikiem kauczukowym z sylwetką balonu i napisem „ Zawody Balonowe z okazji XXXIII M.T.P. – Poznań 20.V.1964” w kolorze fioletowym.
Na przesyłkach przewożonych przez poszczególne balony umieszczono odciski kauczukowych stempli w kolorze zielonym z jednowierszowym napisem jakim balonem zostały one przewiezione. Wszystkie przesyłki „poczty balonowej” zostały ponumerowane kolejno numeratorem. Ogółem nadano i przewieziono 41464 przesyłek balonowych, w tym: balonem „Syrena” – 10400 sztuk, balonem „Poznań” – 10247 sztuk, balonem „Katowice” – 10440 sztuk, balonem „Polonez” – 10377 sztuk.
20.VI.64 roku z boiska sportowego WKKF w Poznaniu wystartowały do zawodów balony: „Syrena” o godzinie 17,02; „Poznań” o godzinie 17,07; „Katowice” o godzinie 17,15 zabierając worki z pocztą, natomiast balon „Polonez” z przyczyn technicznych nie startował. Przygotowane przesyłki wysłano normalną droga pocztową, umieszczając na nich dodatkowo odcisk datownika UPT Poznań 9 z datą 20.6.64 godz. 19 i stempla kauczukowego z napisem „ Z przyczyn technicznych balon „Polonez” nie startował – przesyłki skierowano normalną drogą pocztową”, w kolorze fioletowym.
Regulamin zawodów balonowych przewidywał lot docelowy trwający trzy godziny z wyznaczonym miejscem lądowania w targowej Górce k. Wrześni, zgodnie z kierunkiem wiejącego wiatru. W godzinę po starcie balonów zmienił się nagle wiatr i balony poleciały w przeciwnym kierunku.
Balon „SP-BZA Syrena” z załogą Aeroklubu Śląskiego pilotowany przez mgr J. Zycha i J.Olesia wylądował w okolicach Kórnika zajmując I miejsce. Worki z pocztą balonową zostały dostarczone do UPT Kórnik 1, skąd po ostemplowaniu datownikiem z datą 20.6.64 godz. 20 wysłano jako przesyłki ekspresowe w dalszą drogę pocztową.
Balon „SP-BZB Poznań” z załogą Aeroklubu Poznańskiego pilotowany przez inż. Z. Laszkiewicza oraz H. Kosmowskiego, G.Czempińskiego i Z. Kunstmanna wylądował w okolicach Tarnowa Podgórnego, zajmując II miejsce. Worki z pocztą balonową dostarczono do UPT Tarnowo Podgórne, skąd po ostemplowaniu z datą 20.6.64 godz. 20 wysłano do adresatów jako przesyłki ekspresowe w dalszą drogę pocztową.
Balon „SP-BZD Katowice” z załogą Aeroklubu Warszawskiego pilotowany przez inż. J. Gawęckiego i inż. S. Mosicę wylądował w okolicach Czerwonaku, zajmując III miejsce. Worki z pocztą balonową dostarczono do UPT Czerwonak, skąd po ostemplowaniu datownikiem z datą 20.6.64 godz. 22 wysłano jako przesyłki ekspresowe w dalszą drogę pocztową.
Próba nalepki „Syrena”, Znaczek numer 3 z arkusika balonu
(odmiana koloru). „Poznań”. (Wcięcie z lewej strony „A” w BALONOWA).
Znaczek numer 8 z arkusika balonu Znaczek nr 5 z arkusika balonu
„Katowice”. (Kropka obok „Ł” w „zł”). „Syrena”. (zalane „A” w „Syrena”).
W latach 1964 i 1965 Poznań nie wydał specjalnych kart balonowych ( tylko koperty ). Spotyka się tylko karty - całostki - Cp lub wydane z okazji Targów. Przedstawiam 2 karty pocztowe ( jedna „400 lecie Poczty Polskiej”, a druga targowa - MTP 1958 - obie o nominale 1,50 zł przeznaczonym dla korespondencji zagranicznej, brakująca suma doklejona jest w znaczkach). Są to balony z 1964r : KATOWICE i SYRENA.
Kartka pocztowa przewieziona balonem "Katowice".
Kartka pocztowa przewieziona balonem "Syrena".
Stempel Międzynarodowych Targów Poznańskich na drugiej stronie kartki przewiezionej balonem "Syrena".
Przesyłka balonowa przeznaczona dla balonu "Polonez".
Przesyłka balonowa przewieziona balonem "Katowice".
Dla balonu "Poznań" stosowano stemple odbiorcze:
-TARNOWO PODGÓRNE 20-6.64.20 *aa *
-TARNOWO PODGÓRNE 20-6.64.21* b *
-TARNOWO PODGÓRNE 20-6.64.21 * aa *
Przesyłka balonowa z wyróżnikiem "b" i godziną "21" na stemplu odbiorczym przewieziona balonem "Poznań".
Przesyłka balonowa przewieziona balonem "Syrena".
Usterki powtarzalne również na przesyłkach balonowych:
Pozycja numer 5 w arkusiku:
a) kropka nad „W” w „BALONOWA”,
b) czarna kropka w białym trójkącie (drugi rząd trójkątów od dołu – trzeci trójkąt z lewej).
Pozycja nr 6 w arkusiku – biała plama w prawym trójkącie, w górnym rzędzie trójkątów.
Pozycja nr 18 w arkusiku – uszkodzone „3” u góry (wklęsłość).
Pozycja nr 20 w arkusiku – kropka u dołu „Ń”.
Przesyłka balonu "Poznań" z wyróżnikiem "aa" i godziną "21" na stemplu odbiorczym.
Przesyłka balonu "Poznań" z wyróżnikiem "aa" i godziną "20" na stemplu odbiorczym, przy czym całość jest fantazją filatelistyczną, gdzie wbrew przepisom umieszczono 4 nalepki na całostce. Ciekawostką jest również usterka "apostroficzna" w nalepce "Polonez" po literze "L".
Dobrze, że balon "Polonez" nie poleciał. Chociaż z drugiej strony ciekawi mnie jakby rozwiązano problem przetransportowania przesyłek z jednego balonu na drugi w czasie ich lotów, tak aby jednocześnie przesyłki leciały dwoma balonami. Może poczta gołębiem?
Parka prób z arkusika balonu "Syrena" (niegumowana).
Usterki powtarzalne w nalepkach balonu "Katowice":
- nalepka nr 1 - kropka przed . "Katowice";
- Nalepka nr 3 - góra Z w "Zł" ścięta;
- nalepka nr 4 - kropka przed "K" w "Katowice";
- nalepka nr 1 - w "Poznań" - .A z kropką zlewej strony;
- nalepka nr 2 - lewa lina balonu przerwana;
- nalepka nr 5 - przerwana "W" w "BALONOWA";
Usterka powtarzalna w nalepce balonu "Syrena":
- nalepka nr 1 - górny daszek "Z" w "ZŁ" zadarty w gorę;
Pozycja 14 w arkuszu, plama na prawo od "A" w "BALONOWA". Pozycja 9 w arkuszu, "3" z kropką u góry oraz "P" z kropką u dołu.
 |
 |
Znaczek nr 17 w arkuszu, "T" z kropką u dołu z lewej strony w "KATOWICE". Znaczek 18 w arkuszu, uszkodzone u góry "3".
Pozycja 10 w arkuszu, krótkie "L" w "BALONOWA".
Nalepka balonu Syrena, pozycja 20 w arkuszu uszkodzone "zł".
Paski niegumowane (próby). Błędny napis na marginesie "PFZ" zamiast "PZF".
Próby czerwono - niebieskie.
Arkusz "Polonez" - podwójny druk barwy czarnej
Arkusz "Polonez" - próba szara
Arkusz "Katowice" - rzadka próba
Arkusz "Katowice" - próba zielona
